ସମଗ୍ର ଭାରତବର୍ଷରେ ଐତିହ୍ୟ, ସଂସ୍କୃତି, ପରମ୍ପରା ଅନୁସାରେ ବାର ମାସରେ ତେର ପର୍ବ ପାଳନ କରାଯାଏ ।ଏହି ବାର ମାସର ତେର ପର୍ବରେ

ଦୀପାବଳି ହେଇଛି ଭାରତର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପର୍ବ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ଏହି ପର୍ବ ପ୍ରତି ବର୍ଷ କାର୍ତ୍ତିକ ମାସ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଅମାବାସ୍ୟା ତିଥିରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

ଦୀପାବଳି 'ଶବ୍ଦଟି ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଛି , ଦୀପ+ଆବଳି= ଦୀପାବଳି 'ଅର୍ଥାତ୍ ଦୀପର ଅର୍ଥ ଆଲୋକର ଶିଖା ବା ଧାର ଓ ଆବିଳ ର ଅର୍ଥ ସମୂହ ବା ଦୀପର ସମ୍ମିଳନୀ ହେଉଛି "ଦୀପାବଳି " ।

ବାର ମାସରେ ଯେଉଁ ତେର ପରବ ସେହି ତେର ପରବରୁ ଆଲୋକର ପର୍ବ ଦୀପାବଳିର ମହତ୍ତ୍ଵ ଅନ୍ୟତମ ବା ଭିନ୍ନ, ପ୍ରଥମେ ଆମେ ଜାଣିବା ଦୀପାବଳିର ମହତ୍ତ୍ଵ !

ଦୀପାବଳିର ମହତ୍ତ୍ୱ _: ପ୍ରଥମେ ଆମେ ଜାଣିବା ଦୀପ କାହିଁକି ପ୍ରୋଜ୍ଜଳନ କରାଯାଏ ? ଦୀପ ପ୍ରୋଜ୍ଜଳନ ର ମହତ୍ତ୍ୱ କଣ ରହିଛି ? ଦୀପର ଅର୍ଥ କଣ ?

ଆପଣ ,ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣିଛେ ତାହା ଯେକୌଣସି ପୂଜାବିଧି ହେଉନା କାହିଁକି ଦୀପଟିଏ ବିନା ପୂଜାର ବିଧି'ହିଁ ନାହିଁ ,, ଦୀପଟିଏ ବିନା ପୂଜାର ଅସ୍ତିତ୍ବ ହିଁ ନାହିଁ, ଦୀପଟିଏ ବିନା ମନରେ ଭକ୍ତିହିଁ ନାହିଁ ,

" ଦୀପ " କେବଳ ଦୁଇଟି ଶବ୍ଦ ନୁହେଁ , ଏହା କେବଳ ମାଟିରେ ତିଆରି ବସ୍ତୁଟେ ନୁହେଁ , ଯେତେବେଳେ ମାଟିରେ ତିଆରି ଦୀପ ଟିଏ ଘିଅ ଓ ସଳିତା'ର ସମ୍ମିଶ୍ରଣରେ ଅଗ୍ନିଶିଖାର ପ୍ରୋଜ୍ଜଳନ ହୁଏ ତୋ ସିଏ ମନର ଭକ୍ତିଭରା ଅର୍ଘ୍ୟ, ଆରତୀ, ଭକ୍ତିର ଶକ୍ତି, ଓ ଭକ୍ତି ଭାବର ଆଲୋକ ଟିଏ ପାଲଟି ଯାଏ 'ଦୀପ '।। ଦୀପଟିଏ ଜାଳି ଦେଲେ ମନରେ ଥିବା ସବୁ ଭକ୍ତି ଭାବର ଜାଗରଣ ହୋଇଉଠେ , ତାହା ହୋମଯଜ୍ଞ ହଉ ଅବା ଯେକୌଣସି ପୂଜାବିଧି ହଉନା କାହିଁକି ଦୀପଟିଏ ସବୁ ପୂଜାବିଧିରେ ପୂର୍ଣ୍ଣତା ଆଣିଦିଏ। "ଦୀପ" ଜାଳିବାର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ମନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟ ରହିଛି , ଦୀପ ଜାଳିବା ସମୟରେ ସେହି ମନ୍ତ୍ରପାଠ କରିବା ଉଚିତ୍ ,,

ସେହି ବାର ମାସରେ ତେର ପରବରୁ ଦୀପାବଳି ପର୍ବ ହେଉଛି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର, ଭିନ୍ନ ବା ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ, ବର୍ଷକରେ ଏହି ଗୋଟିଏ ଦିନ ସତେ ଯେମିତି ଜୀବନର ଦୁଃଖ, ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା, ଅନ୍ଧକାରକୁ ଦୂର କରି ଆଲୋକର ଉଜ୍ଜଳ ଶିଖା ଟିଏ ଜୀବନରେ ଭରି ଦେଇଛି। ତେଣୁ ଏହି ଦୀପାବଳିର ମହତ୍ତ୍ୱ କେତେ ଆମେ ନିଶ୍ଚୟ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିବା ଦରକାର ।।

ଦୀପାବଳିର ପରମ୍ପରା __: ଯୁଗ ଯୁଗ ଧରି ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀପାବଳିର ପରମ୍ପରା ବା ସଂସ୍କୃତି ଚଳି ଆସୁଛି । ତ୍ରେତୟା ଯୁଗରେ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପ୍ରଣୟନ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପିତୃ ସତ୍ୟ ବା ପିତୃ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପାଳନ କରିବାକୁ ଯାଇ ନିଜର ରାଜ୍ୟଭିଷେକ'କୁ ପରିତ୍ୟାଗ କରି ନିଜ ଧର୍ମ ପତ୍ନୀ ମାତା ଜାନକୀ ଓ ଅନୁଜ ଭ୍ରାତା ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗରେ ଘେନି (୧୪ ) ଚଉଦ ବର୍ଷର ପାଇଁ ବନବାସ ଚାଲିଗଲେ, ଯେବେଠୁ ପ୍ରଭୂ ଅଯୋଧ୍ୟା ନଗରିରୁ ବନବାସ ଗଲେ ସେହଦିନଠାରୁ ସମଗ୍ର ଅଯୋଧ୍ୟା ସହ ରାଜ ଭବନରେ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ଧକାର ଛାଇ ଗଲା , ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ରାଜା ହେବା ବାର୍ତ୍ତା ରେ ସମଗ୍ର ଅଯୋଧ୍ୟା ଖୁସିର, ସୁଖର, ଶାନ୍ତିର, ସ୍ନେହ ର, ଶ୍ରଦ୍ଧାର, ଉଲ୍ଲାସର ଆଲୋକରେ ପୁରି ଉଠିଥିଲା, କାରଣ ସମସ୍ତେ ଶ୍ରୀ ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ଆଗଢ଼ ଭକ୍ତି, ପ୍ରେମ ଓ ଶ୍ରେୟ ଦେଇ ତାଙ୍କ ଭଳପାଇବାରେର ଛନ୍ଦି ହୋଇ ଯାଇଥିଲେ ।

ପ୍ରଭୁଙ୍କ ବିହୁନେ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ବଦ୍ଧ ପିତା ରାଜା ଦଶରଥଙ୍କ ପରଲୋକ ହୋଇଥିଲା , ଲାଗୁଥାଏ ସତେ ଯେମିତି ଅଯୋଧ୍ୟା ଉପରେ କଳାମେଘର ବାଦଳ ଘୋଡେ଼ଇ ଢାଙ୍କି ଡେଇଛି , ସମଗ୍ର ଅଯୋଧ୍ୟା ନଗରୀ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଥାଆନ୍ତି ।

ସୃଷ୍ଟିର ନିତ୍ୟ ବିଧିକୁ କିଏବା ଟାଳେ , ବିଧିର ବିଧାନ ଯାହାକୁ ବିଧାତା ବିଧିରେ ଲେଖିଛି, ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଜଗତର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ଅହଂକାର ର ବିନାଶ କାରି ଲଙ୍କେଶ ଅହଂକାରୀ ରାବଣକୁ ବିନାଶ କରି ମାତା ସୀତା, ଭ୍ରାତା ଲକ୍ଷ୍ମଣ, ହନୁମାନ, ବିଭୀଷଣ

ଓ ବାନର ସେନା ସହ ଅଯୋଧ୍ୟା ନଗରୀକୁ କାର୍ତ୍ତିକ ମାସ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଅମାବାସ୍ୟା ଦିନ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ , ଏହି ଅସୀମ ଖୁସିର ଅବସରରେ ଅଯୋଧ୍ୟା ବାସୀ ମାତା ଜାନକୀ ସହ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଭବ୍ୟ ସ୍ଵାଗତ ସମାରୋହ ଆୟୋଜିତ କରି ଘରେ ଘରେ ଦୀପ ଜାଳି ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ କଣଅନୁକଣକୁ

ସୁସଜ୍ଜିତ କରି ବାଣ, ରୋଷଣୀ ସହ ଦୀପ ଜାଳି ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଭବ୍ୟ ସ୍ଵାଗତ କରିଥିଲେ ।

ତେଣୁ କୁହାଯାଏ , ଏବଂ ପୁରାଣରେ ମଧ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଅଛି ଏହି ଦିନକୁ ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀପାବଳିର ପର୍ବ ବା ଆଲୋକର ପର୍ବ ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହା ଏକ ହିନ୍ଦୁ ଭିତ୍ତିକ ପର୍ବ ଅଟେ। ହିନ୍ଦୁମାନେ ଏହି ପର୍ବକୁ ବହୁତ ଆଡ଼ମ୍ବରରେ ପାଳନ କରନ୍ତି ।

ଏହା ସହ ଦୀପାବଳିରେ ପୂର୍ବପୁରୁଷ ବା ପିତୃପୁରୁଷ ମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବିଧି ଅନୁସାରେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଇଥାଏ, ରାତି ବେଶି ହେଲେ କାଉଁରିଆ କାଠି ଜାଳି ଲୋକ ମାନେ ନିଜର ପୂର୍ବପୁରୁଷ ମାନଙ୍କୁ

" ବଡ଼ ବାଡ଼ୁଅ ହୋ ଅନ୍ଧାରରେ ଆସ ଆଲୁଅରେ ଯାଅ " ଗଙ୍ଗା ଯାଅ, ଗୟା ଜାଅ, ବାଇଶି ପାହାଚରେ ଅଭଡ଼ା ଖାଇ ଆମକୁ ଅମୃତ ହୃଦୟରେ ଚାହିଁ ଥାଅ " ଏହା କହି ପୂର୍ବପୁରୁଷ ଙ୍କୁ ପୂଜି'ଥାଆନ୍ତି ।

ଏହି ଦିନ ମାଁ " କାଳୀ ଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଇଥାଏ ତତ୍ ସହିତ ମାଁ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ସମୃଦ୍ଧି, ଏବଂ ଗଣେଶଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଓ ବୁଦ୍ଧି ପାଇଁ ପୂଜା କରି ଥାଆନ୍ତି ।

ଏହି ଦୀପାବଳି ପର୍ବରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ପିଠା, ମିଠା ସବୁ ତିଆରି ହୁଏ, ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ନୂଆ ବସ୍ତ୍ର ଆସେ ତା ସହ କିଛି ଉପହାର ମଧ୍ୟ ଆସେ, ଘରକୁ ସମସ୍ତେ ସଫା ସୁତୁରା କରି , ରଙ୍ଗୋଳି ଓ ଦୀପ ମାଧ୍ୟମରେ ଘରକୁ ସଜାନ୍ତି ସମସ୍ତେ , ସମ୍ପର୍କୀୟ ତଥା ବନ୍ଧୁ ବାନ୍ଧବିଙ୍କୁ ଦୀପାବଳୀର ହାର୍ଦ୍ଦିକ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଅଭିନନ୍ଦନ ସହ ସୁଖ, ସମୃଦ୍ଧିର କାମନା କରନ୍ତି ସମ୍ପର୍କକୁ ନିବିଡ଼ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ କରିବା ପାଇଁ , ପରସ୍ପର ପରସ୍ପରଙ୍କ ଖୁସିରେ ସହଭାଗୀ ହୁଅନ୍ତି, ଛୁଆ ମାନେ ଖୁସିରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବାଣ ଫୁଟେଇ ଖୁସି ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ।

ଅନୁଭୂତି __: ଦୀପାବଳି ହେଉଛି ପାରମ୍ପରିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ, ଭାଇଚାରା ଓ ଆଲୋକର ପର୍ବ, ତେଣୁ ସବୁବେଳେ ନିଜର ପରମ୍ପରାକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ନିଜ ସଂସ୍କୃତି, ପରମ୍ପରା କୁ ନ ଭୁଲି ସବୁଦିନ ପାଇଁ ଆମ ହୃଦୟରେ ତଥା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ଵରେ ବଂଚେଇ ରଖିବା, ସମୟର ପରିବର୍ତନ ଅନୁସାରେ ନିଜର ପରମ୍ପରାକୁ କେବେ ଭୁଲିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ, ପାଶ୍ଚାତ ଦେଶର ସଂସ୍କୃତିକୁ ଆପଣେଇ ନିଜ ସଭ୍ୟତାକୁ ସଂସ୍କୃତିକୁ ବିଲୋପ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ , ଅନେକ ଲୋକ ନିଜ ନିଜ ପରମ୍ପରା ପଦ୍ଧତିକୁ ଭୁଲି ଯାଇଛନ୍ତି , ତେଣୁ ମୁଁ ବିନମ୍ର ଅନୁରୋଧ କରିବି ନିଜ ପରମ୍ପରାକୁ ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ନିଜ ସହ ରଖନ୍ତୁ ଏବଂ ଆଗାମୀ ପୀଢ଼ି ଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅବଗତ କରାନ୍ତୁ କି ଆମେ ଆମ ସଂସ୍କୃତି, ପରମ୍ପରାକୁ ନେଇ ସବୁବେଳେ ଗର୍ବ ଏବଂ ଗୌରବ ଅନୁଭବ କରିବା ଦରକାର ।।

ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ ମହା ପ୍ରଭୂ 🪔🙏🙏

ନାମ_ ଅବନ୍ତି ନାଏକ

ଜିଲ୍ଳା _ କଳାହାଣ୍ଡି

ଆଲୋକର ପର୍ବ_ ଦୀପାବଳି ଓ ଆମ ସଂସ୍କୃତି ( ଦୀପାବଳିର ମହତ୍ତ୍ଵ, ପରମ୍ପରା, କାହାଣୀ କିମ୍ବା ଅନୁଭୂତି)......

ଆଲୋକର ପର୍ବ ଦୀପାବଳି 🪔🪔