ଓଡ଼ିଶାର ସବୁଜ ପର୍ବତ, ନିବିଡ ଅରଣ୍ୟ ଏବଂ ନଈଠାରୁ ଜନ୍ମନେଇଥିବା ଏକ ଗର୍ବୀଳ ସଂସ୍କୃତିର ନାମ ହେଉଛି କନ୍ଧ ସଂସ୍କୃତି। ଏହି ସଂସ୍କୃତି ଭିତରେ ଲୁକ୍କାୟିତ ରହିଛି ଅନେକ ପ୍ରାଚୀନ କଳା ଓ ପରମ୍ପରା। ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମନୋହରୀ ଏବଂ ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ କଳା ହେଉଛି କନ୍ଧ ଜାତିର ଟାଟୁ ଶୈଳୀ। ଏହା କେବଳ ଶରୀରରେ ଅଙ୍କିତ ଏକ ଚିତ୍ର ନୁହେଁ, ବରଂ ଏକ ଜୀବନ୍ତ ଡାଏରୀ, ଏକ ଅଲେଖିତ ଇତିହାସ, ଯାହା ପିଢ଼ିରୁ ପିଢ଼ି ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଆସିଛି।

ଶରୀର ଉପରେ ଲେଖାଯାଇଥିବା କବିତା

କନ୍ଧ ଟାଟୁକୁ ଯଦି କେବଳ ଏକ ଡିଜାଇନ ବୋଲି ଭାବିବେ, ତାହା ଭୁଲ ହେବ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଟାଟୁର ନିଜସ୍ୱ ଏକ କାହାଣୀ ଓ ଅର୍ଥ ରହିଛି। ଏହି ଡିଜାଇନ୍ ଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରକୃତିରୁ ପ୍ରେରଣା ନେଇ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ଫୁଲ, ପତ୍ର, ଲତା, ପକ୍ଷୀ, ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରକୃତିର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶ ଏହି କଳାର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ବାଘ ଛାଲର ଡୋର କଳା ଡିଜାଇନ୍ ଶକ୍ତି ଓ ସାହସର ପ୍ରତୀକ। ଏହିପରି ଗୋଟିଏ ନକ୍ଷତ୍ର ବା ଚକ୍ର ଡିଜାଇନ୍ ସୃଷ୍ଟିର ଚକ୍ର ଏବଂ ଜୀବନର ଅନନ୍ତ ତାକୁ ବୁଝାଏ।

ମୁଖ୍ୟତଃ ମହିଳାମାନେ ଏହି କଳାର ବାହକ। ବୁଢ଼ୀ ମାଆଙ୍କ ହାତରେ ଥିବା ଟାଟୁ କେବଳ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ବରଣ ନୁହେଁ, ବରଂ ସେହି ମାଆଙ୍କ ଜୀବନର ଅନୁଭୂତି, ଆଶା, ଆକାଂକ୍ଷା ଏବଂ ବିଶ୍ୱାସର ଚିତ୍ର। ଏହା ଏକ ପରମ୍ପରା ଭିତରେ ଏକ ଗୋଷ୍ଠୀର ସାମୂହିକ ସ୍ମୃତି ମଧ୍ୟ ବହନ କରେ।

ଏକ ପାରମ୍ପରିକ ପଦ୍ଧତି

ଆଧୁନିକ ଟାଟୁ ଯନ୍ତ୍ର ନଥିଲା ବେଳେ, କନ୍ଧ କଳାକାରମାନେ ପ୍ରକୃତିରୁ ମିଳୁଥିବା ଜିନିଷରେ ଏହି କଳା ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିଲେ। ଟାଟୁ ଅଙ୍କନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ରଙ୍ଗ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଗଛର କାଠ, ଛାଲ, ଗଛର ରସ ଓ କୋଇଲା ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ। ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ରଙ୍ଗ ଚର୍ମରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ପ୍ରବେଶ କରି ସ୍ଥାୟୀ ଡିଜାଇନ୍ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିଲା। ସୂଚୀ ବା କଣ୍ଟା ଭଳି ଧାରଯୁକ୍ତ ଜିନିଷର ସାହାଯ୍ୟରେ ଚର୍ମକୁ ଛେଦିକରି ଏହି ରଙ୍ଗ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଉଥିଲା। ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାଟି ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ ଥିଲା ବୋଲି ଭାବିଲେ ବି, ଏହା ଥିଲା ଧୈର୍ଯ୍ୟ, ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ମାନସିକ ଶକ୍ତିର ଏକ ପରୀକ୍ଷା।

ଆଧୁନିକ ସମୟରେ ଚଳିତ ଏକ ପୁରାତନ କଳା

ଆଜିର ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଯୁଗରେ କନ୍ଧ ଟାଟୁ କଳା ଏକ ନୂତନ ରୂପ ନେଇଛି। ଏହାର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଓ ଗଭୀର ଅର୍ଥ ଆଧୁନିକ ଟାଟୁ କଳାକାରମାନଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରୁଛି। ବଡ଼ ବଡ଼ ସହରର ଟାଟୁ ଷ୍ଟୁଡିଓରେ ଆଜି କନ୍ଧ ଡିଜାଇନ୍ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇଛି। ଏହା ଏକ ଭଲ ଦିଗବାରେଣୀ। କାରଣ ଏହି ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ପ୍ରାଚୀନ କଳା ବଞ୍ଚି ରହିଛି ଏବଂ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ପରିଚିତି ପାଇଛି।

ତଥାପି, ଏହାର ମୂଳ ରୂପ ଓ ଅର୍ଥ ରକ୍ଷା କରିବା ଏକ ବଡ଼ ଚାଲେଞ୍ଜ। ଆଧୁନିକ ଟାଟୁ ଯନ୍ତ୍ର ଓ ରାସାୟନିକ ରଙ୍ଗ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ଏହି କଳାର ପାରମ୍ପରିକ ପଦ୍ଧତି ଧୀରେ ଧୀରେ ଲୋପ ପାଇବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି। ତେଣୁ ଆବଶ୍ୟକ ଯେ ଆମେ ଏହି କଳାର ମୂଳ୍ୟବୋଧ କରି ଏହାକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା।

କନ୍ଧ ଜାତିର ଟାଟୁ ଶୈଳୀ କେବଳ ଏକ ଶାରୀରିକ ଅଳଙ୍କାର ନୁହେଁ; ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ପାରମ୍ପରିକ ଜ୍ଞାନ ଓ ସୃଜନ ଶୀଳତାର ଏକ ଜୀବନ୍ତ ନିଦର୍ଶନ। ଏହା ଆମକୁ ଶିଖାଏ ଯେ, କଳା ହେଉଛି ଜୀବନର ଏକ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି। ଆଜିର ଦ୍ରୁତଗାମୀ ଜଗତରେ, ଏହି ଅଲେଖିତ ଆଧୁନିକ କଳା ଆମକୁ ପ୍ରକୃତି ସହ ଆମର ଜଡ଼ିତା, ଆମର ଇତିହାସ ଓ ଆମର ଅନନ୍ତ ମାନବୀୟ ଭାବନାକୁ ମନେ ପକାଇଦେଇଥାଏ। ଏହି କଳା କେବଳ କନ୍ଧ ସମାଜର ନୁହେଁ, ବରଂ ସମଗ୍ର ମାନବଜାତିର ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ଧରୋହର, ଯାହାକୁ ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର ଦାୟିତ୍ୱ।

!! ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ସାସମଲ

ହନୁମାନ ନଗର ଆସ୍କା ରୋଡ଼

ବ୍ରହ୍ମପୁର ଗଞ୍ଜାମ !!

କନ୍ଧ ଜାତିର ଟାଟୁ ଶୈଳୀ: ଏକ ଅଲେଖିତ ଆଧୁନିକ କଳା

କନ୍ଧ ଜାତିର ଟାଟୁ ଶୈଳୀ: ଏକ ଅଲେଖିତ ଆଧୁନିକ କଳା