ରାମାୟଣର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଧ୍ୟାୟ ହେଉଛି ଜଟାୟୁ ଓ ସମ୍ପାତିଙ୍କର କଥା। ଏହି ଦୁଇ ଭାଇ ଥିଲେ ଦୁଇଜଣ ବିଶାଳକାୟ ଗୃଧ୍ର (ଶାଗୁଣା)। ସେମାନେ ଥିଲେ ରାଜା ଅରୁଣଙ୍କ ପୁତ୍ର। ଅରୁଣ ଥିଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବଙ୍କ ସାରଥି। ଦୁଇ ଭାଇ ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଉଡ଼ିବାରେ ନିପୁଣ ଥିଲେ।

ଜଟାୟୁଙ୍କ ବୀରତ୍ୱ:

ଜଟାୟୁ ଜଣେ ଧାର୍ମିକ ଓ ସାହସୀ ପକ୍ଷୀ ଥିଲେ। ସେ ମିଥିଳାର ରାଜା ଦଶରଥଙ୍କର ବନ୍ଧୁ ଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ ରାମ, ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଓ ସୀତା ବନବାସରେ ଥିଲେ, ପଞ୍ଚବଟୀରେ ଜଟାୟୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଖି ସୀତାଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରିବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ।

ଏକଦା ରାବଣ ପୁଷ୍ପକ ବିମାନରେ ସୀତାଙ୍କୁ ଅପହରଣ କରି ନେଉଥିବା ବେଳେ ସୀତାଙ୍କର କାକଳି ଧ୍ୱନି ଶୁଣି ଜଟାୟୁ ତୁରନ୍ତ ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇ ରାବଣକୁ ବାଧା ଦେଲେ। ସେ ରାବଣଙ୍କୁ ତାଙ୍କର କୁକର୍ମ ପାଇଁ ଭର୍ତ୍ସନା କଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସହିତ ଭୟଙ୍କର ଯୁଦ୍ଧ କଲେ। ବୃଦ୍ଧ ବୟସରେ ମଧ୍ୟ ଜଟାୟୁ ଅପାର ସାହସର ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ। ସେ ରାବଣଙ୍କ ରଥ ଓ ସାରଥିକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଶେଷରେ ରାବଣ ତାଙ୍କର ଖଡ୍ଗରେ ଜଟାୟୁଙ୍କ ଡେଣା କାଟି ଦେଲେ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେ ଆହତ ଅବସ୍ଥାରେ ଭୂମିଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲେ।

ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ସୀତାଙ୍କୁ ଖୋଜି ଖୋଜି ଯେତେବେଳେ ରାମ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଜଟାୟୁଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଲେ, ସେତେବେଳେ ଜଟାୟୁ ରାମଙ୍କୁ ସୀତାଙ୍କ ଅପହରଣ ଓ ରାବଣ ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗକୁ ଗଯାଇଥିବା କଥା କହିଲେ। ଏହି ସମସ୍ତ କଥା କହି ସେ ରାମଙ୍କ କୋଳରେ ଶେଷ ନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କଲେ। ରାମ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଜଟାୟୁଙ୍କ ଦେହକୁ ପିତା ଦଶରଥଙ୍କ ସମାନ ସମ୍ମାନର ସହିତ ଦହନ କରିଥିଲେ। ଜଟାୟୁଙ୍କ ଏହି ବଳିଦାନ ରାମାୟଣର ଏକ ମାର୍ମିକ ଘଟଣା ଭାବରେ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇରହିଛି।

ସମ୍ପାତିଙ୍କ ତ୍ୟାଗ ଓ ସହାୟତା:

ସମ୍ପାତି ଜଟାୟୁଙ୍କର ବଡ଼ ଭାଇ ଥିଲେ। ପୂର୍ବେ ସେ ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ତାଙ୍କର ଡେଣା ନଥିଲା। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି, ଥରେ ଦୁଇ ଭାଇ ଉଡ଼ାଣି ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିଲେ। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ପ୍ରଚଣ୍ଡ ତାପରେ ଯେତେବେଳେ ଜଟାୟୁ ଜଳିଯିବାର ଉପକ୍ରମ ହେଲେ, ସମ୍ପାତି ତାଙ୍କୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ନିଜର ଡେଣା ମେଲା କରି ଜଟାୟୁଙ୍କୁ ଆଚ୍ଛାଦନ କରିଦେଲେ। ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଜଟାୟୁ ବଞ୍ଚି ଗଲେ କିନ୍ତୁ ସମ୍ପାତିଙ୍କର ଡେଣା ଜଳିଗଲା ଏବଂ ସେ ଉଡ଼ିବାର ଶକ୍ତି ହରାଇଲେ। ଆହତ ହୋଇ ସେ ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ଏକ ଗୁମ୍ଫାରେ ରହିଥିଲେ।

ପରେ, ସୀତାଙ୍କୁ ଖୋଜି ଖୋଜି ଯେତେବେଳେ ହନୁମାନ, ଅଙ୍ଗଦ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବାନରମାନେ ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ପହଞ୍ଚିଲେ, ସେମାନେ ହତାଶ ହୋଇପଡ଼ିଲେ। ସେମାନେ ଭାବିଲେ ଯେ ସୀତାଙ୍କୁ ଖୋଜି ପାଇବାରେ ସେମାନେ ବିଫଳ ହେଲେ। ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ଜଣେ ବାନର ଜଟାୟୁଙ୍କ ବୀରତ୍ୱ ଓ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁର କଥା କହିଲା। ଏହା ଶୁଣି ସମ୍ପାତି ତାଙ୍କ ଗୁମ୍ଫାରୁ ବାହାରି ଆସିଲେ।

ସମ୍ପାତିଙ୍କର ଦିବ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟି ଥିଲା। ସେ ବାନରମାନଙ୍କୁ କହିଲେ ଯେ ଯେଉଁ ଜଟାୟୁଙ୍କ କଥା ସେମାନେ କହୁଛନ୍ତି, ସେ ତାଙ୍କର ସାନ ଭାଇ। ସମ୍ପାତି ନିଜର ଦିବ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖିଲେ ଯେ ସୀତା ଲଙ୍କାରେ ରାବଣଙ୍କ ଅଧୀନରେ ବନ୍ଦିନୀ ହୋଇ ଅଛନ୍ତି। ସେ ବାନର ମାନଙ୍କୁ କହିଲେ ଯେ ସମୁଦ୍ର ପାର ହୋଇ ଲଙ୍କା ଯାଇଥିଲେ ସେମାନେ ସୀତାଙ୍କୁ ଦେଖା କରିପାରିବେ। ଏହି କଥା କହିବା ପରେ ସେ ନିଜର ପୁରାତନ ଶକ୍ତି ଫେରି ପାଇଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର ନୂଆ ଡେଣା ଗଜାଇଲା। ସମ୍ପାତିଙ୍କର ଏହି ସହାୟତା ବିନା ବାନର ସେନାପାଇଁ ଲଙ୍କାର ପଥ ଖୋଜିବା ଅସମ୍ଭବ ଥାଆନ୍ତା।

ଜଟାୟୁ ଓ ସମ୍ପାତି ଦୁଇ ଭାଇଙ୍କର କଥା ତ୍ୟାଗ, ସାହସ, ଭ୍ରାତୃପ୍ରେମ ଓ ସହାୟତାର ଏକ ଅନୁପମ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ। ଜଟାୟୁ ତାଙ୍କ ପ୍ରାଣ ଦେଇ ଧର୍ମର ପଥକୁ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିଛନ୍ତି, ତ ଅନ୍ୟପକ୍ଷେ ସମ୍ପାତି ତାଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ଓ ସହାୟତାରେ ରାମାୟଣର ଇତିହାସକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ରାମାୟଣ କାହାଣୀରେ ଏହି ଦୁଇ ଗୃଧ୍ର ଭାଇଙ୍କର ଅବଦାନ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇ ରହିଛି।

!! ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ସାସମଲ

ହନୁମାନ ନଗର ଆସ୍କା ରୋଡ଼

ବ୍ରହ୍ମପୁର ଗଞ୍ଜାମ !!

ଜଟାୟୁ ଓ ସମ୍ପାତି: ଦୁଇ ଭାଇଙ୍କର ବଳିଦାନ ଓ ସହାୟତା

ଜଟାୟୁ ଓ ସମ୍ପାତି: ଦୁଇ ଭାଇଙ୍କର ବଳିଦାନ ଓ ସହାୟତା